Apèsi sou Viris Chikungunya (CHIKV)
Viris Chikungunya (CHIKV) se yon patojèn ki transmèt pa moustik epi ki lakòz prensipalman lafyèv Chikungunya. Men yon rezime detaye sou viris la:
1. Karakteristik viris la
- Klasifikasyon: Li fè pati deTogaviridaefanmi, genusAlfaviris.
- Jenòm: Viris ARN pozitif ak yon sèl fil.
- Mwayen transmisyon: Sitou transmèt pa Aedes aegypti ak Aedes albopictus, menm vektè ak viris deng ak Zika yo.
- Zòn andemik: Rejyon twopikal ak subtropikal nan Afrik, Azi, Amerik, ak zile Oseyan Endyen yo.
2. Pèfòmans klinik
- Peryòd enkubasyon: Anjeneral 3-7 jou.
- Sentòm tipik yo:
- Lafyèv toudenkou (plis pase 39°C).
- Gwo doulè nan jwenti (sitou men, ponyèt, jenou, elatriye), ki ka dire plizyè semèn rive plizyè mwa.
- Gratèl makulopapilè (souvan sou kòf la ak manm yo).
- Doulè nan misk, maltèt, kè plen.
- Sentòm kwonik: Anviwon 30%-40% pasyan yo fè eksperyans doulè nan jwenti ki pèsistan, ki ka dire pandan plizyè mwa oswa menm ane.
- Risk pou maladi grav: Tibebe ki fèk fèt, granmoun aje ak pasyan ki gen maladi kwonik ka devlope konplikasyon newolojik (tankou menenjit) oswa lanmò, men to mòtalite jeneral la ba (<1%).
3. Dyagnostik ak tretman
- Metòd Dyagnostik:
- Tès serolojik: antikò IgM/IgG (detektab anviwon 5 jou apre aparisyon maladi a).
- Tès molekilè: RT-PCR (deteksyon ARN viral nan faz egi a).
- Bezwen diferansye dedeng lafyèv, viris Zika, elatriye (sentòm ki sanble)
- Tretman:
- Pa gen okenn medikaman antiviral espesifik, epi sipò pou sentòm yo se tretman prensipal la:
- Soulaje doulè/lafyèv (evite aspirin akòz risk senyen).
- Idratasyon ak repo.
- Doulè kwonik nan jwenti yo ka mande medikaman anti-enflamatwa oswa fizyoterapi.
- Pa gen okenn medikaman antiviral espesifik, epi sipò pou sentòm yo se tretman prensipal la:
4. Mezi prevantif
- Kontwòl moustik:
- Sèvi ak moustikè ak pwodui pou chase moustik (tankou DEET, pikaridin, elatriye).
- Retire dlo ki pa koule a (diminye kote moustik yo repwodui).
- Konsèy pou vwayaj: Pran prekosyon lè w ap vwayaje nan zòn andemik yo epi mete rad manch long.
- Devlopman vaksen: Depi 2023, yo pa t lanse okenn vaksen komèsyal, men gen kèk vaksen kandida ki nan esè klinik (tankou vaksen patikil ki sanble ak viris).
5. Enpòtans Sante Piblik
- Risk epidemi: Akòz gwo distribisyon moustik Aedes yo ak rechofman klima a, sijè transmisyon an ka elaji.
- Epidemi mondyal: Nan dènye ane sa yo, te gen epidemi nan anpil kote nan Karayib la, Azi di Sid (tankou Lend ak Pakistan) ak Afrik.
6. Diferans kle yo akDengLafyèv
- Resanblans: Moustik Aedes la transmèt tou de maladi yo epi yo gen sentòm sanblab (lafyèv, gratèl).
- Distenksyon: Chikungunya karakterize pa gwo doulè nan jwenti, pandan kedenggen plis chans pou lakòz tandans senyen oswa chòk.
Konklizyon:
Nou menm nan Baysen Medical, nou toujou konsantre sou teknik dyagnostik pou amelyore kalite lavi a. Nou devlope 5 platfòm teknolojik - latèks, lò koloidal, tès imunokromatografik fliyoresans, tès imunokromatografik molekilè ak chimiluminesans. Nou konsantre tou sou tès maladi enfeksyon.Tès rapid NSI pou Deng,Tès rapid pou IgG/IgM nan lafyèv deng, Tès rapid konbine Deng NSI ak IgG/IgM
Dat piblikasyon: 24 Jiyè 2025