Chikungunya Virus (CHIKV) Overview
Intsholongwane yeChikungunya (CHIKV) yintsholongwane esasazwa yingcongconi eyona nto ibangela iChikungunya fever. Oku kulandelayo sisishwankathelo esineenkcukacha zentsholongwane:
1. Iimpawu zeNtsholongwane
- Ulwahlulo: YeyokubaTogaviridaeusapho, uhloboAlphavirus.
- I-Genome: Intsholongwane yeRNA enemisonto enye enemisonto enye.
- Iindlela zosulelo: Ngokuyintloko isasazwa yi-Aedes aegypti kunye ne-Aedes albopictus, i-vectors efanayo ne-dengue kunye ne-Zika virus.
- Iindawo ezihlala zikho: Imimandla yeTropiki kunye neTropiki eAfrika, eAsia, eMelika, nakwiZiqithi zoLwandlekazi lwaseIndiya.
2. Ukusebenza kweklinikhi
- Ixesha lokufukamela: Ngokuqhelekileyo iintsuku ezi-3-7.
- Iimpawu eziqhelekileyo:
- Ubushushu obuphezulu ngesiquphe (>39°C).
- Iintlungu ezibuhlungu ezidibeneyo (ezichaphazela kakhulu izandla, izihlahla, amadolo, njl.), Ezinokuhlala iiveki ukuya kwiinyanga.
- I-Maculopapular rash (ngokuqhelekileyo kwi-trunk kunye nemilenze).
- Iintlungu zezihlunu, intloko ebuhlungu, isicaphucaphu.
- Iimpawu ezingapheliyo: Ngokumalunga ne-30% -40% yezigulane zifumana intlungu edibeneyo eqhubekayo, enokuhlala iinyanga okanye iminyaka.
- Umngcipheko wesifo esibi kakhulu: Abantwana abasandul 'ukuzalwa, abantu abadala kunye nezigulane ezinezifo ezingapheliyo zinokuhlakulela iingxaki ze-neurological (ezifana ne-meningitis) okanye ukufa, kodwa izinga lokufa ngokubanzi liphantsi (<1%).
3. Ukuxilongwa kunye nonyango
- Iindlela zokuxilonga:
- Uvavanyo lwe-Serological: I-IgM / IgG antibodies (ifumaneka malunga neentsuku ze-5 emva kokuqala).
- Uvavanyo lwe-molecular: RT-PCR (ukubona i-RNA yentsholongwane kwisigaba esinzima).
- Kufuneka umahluko ukusukaidengue umkhuhlane, intsholongwane yeZika, njl. (iimpawu ezifanayo)
- Unyango:
- Akukho ichiza elithile le-antiviral, kwaye inkxaso yeempawu lolona nyango luphambili:
- Ukuphelisa iintlungu / umkhuhlane (uphephe i-aspirin ngenxa yengozi yokopha).
- Hydration kunye nokuphumla.
- Iintlungu ezidibeneyo ezingapheliyo zinokufuna iziyobisi ezichasayo okanye i-physiotherapy.
- Akukho ichiza elithile le-antiviral, kwaye inkxaso yeempawu lolona nyango luphambili:
4. Amanyathelo okuthintela
- Ulawulo lweengcongconi:
- Sebenzisa iminatha yeengcongconi kunye nezixhobo zokugxotha iingcongconi (kubandakanya i-DEET, i-picaridin, njl.).
- Susa amanzi amileyo (ukunciphisa iindawo ezizalela kuyo iingcongconi).
- Ingcebiso yokuhamba: Thatha amanyathelo okhuseleko xa usiya kwiindawo ezinemikhono emide kwaye unxibe impahla enemikhono emide.
- Uphuhliso lwesitofu sokugonya: Ukusukela ngo-2023, akukho zitofu zokugonya ziqalisiwe, kodwa ezinye izitofu zokugonya zikulingo lwezonyango (ezifana nezitofu ezifana nentsholongwane).
5. Ukubaluleka kweMpilo yoLuntu
- Umngcipheko wokuqhambuka: Ngenxa yosasazo olubanzi lweengcongconi ze-Aedes kunye nokufudumala kwemozulu, umda wokosuleleka unokwanda.
- Ubhubhani wehlabathi: Kwiminyaka yakutshanje, uqhambuko lwenzekile kwiindawo ezininzi kwiCaribbean, eMzantsi Asia (njengeIndiya nePakistan) naseAfrika.
6. Umahluko ongundoqo ukusukaIdengueIfiva
- Ukufana: Zomibini zihanjiswa yi-Aedes mosquito kwaye zineempawu ezifanayo (umkhuhlane, ukuqhuma).
- Ukwahlula: I-Chikungunya ibonakala ngeentlungu ezinzima ezidibeneyo, ngelixaidenguekunokwenzeka ukuba kubangele ukuthambekela ukopha okanye ukothuka.
Isiphelo:
Thina iBaysen Medical sihlala sigxile kwindlela yokuxilonga ukuphucula umgangatho wobomi. Siphuhlise amaqonga ama-5 etekhnoloji- iLatex, igolide ye-colloidal, iFluorescence Immunochromatographic Assay, iMolekyuli, iChemiluminescence Immunoassay.Sikwagxile kuvavanyo lwezifo ezosulelayo,Uvavanyo olukhawulezayo lweDengue NSI,Uvavanyo olukhawulezayo lweDengue IgG/IgM, I-Dengue NSI kunye ne-IgG/IgM combo uvavanyo olukhawulezayo
Ixesha lokuposa: Jul-24-2025