Usuku Lomhlaba Lwe-Hepatitis: Ukulwa 'nombulali othule' ndawonye
Umhla zingama-28 kuNtulikazi minyaka yonke wuSuku Lomhlaba Lwesifo Sesibindi, olusungulwe yiNhlangano Yezempilo Yomhlaba (i-WHO) ukuze kuqwashiswe umhlaba wonke ngesifo sokusha kwesibindi kohlobo lwe-viral, sikhuthaze ukuvimbela, ukutholwa nokwelashwa, futhi ekugcineni sifeze umgomo wokuqeda isifo sokusha kwesibindi njengosongo lwezempilo yomphakathi. I-Hepatitis yaziwa ngokuthi “umbulali othule” ngenxa yokuthi izimpawu zayo zakuqala azibonakali, kodwa ukutheleleka kwesikhathi eside kungase kubangele isifo sokuqina kwesibindi, ukwehluleka kwesibindi ngisho nomdlavuza wesibindi, okuletha umthwalo osindayo kubantu ngabanye, emindenini nasemphakathini.
Isimo Somhlaba Wonke Se-Hepatitis
Ngokwe-World Health Organization, cishe abantu abayizigidi ezingu-354 emhlabeni wonke bahlushwa isifo sokusha kwesibindi sohlobo lwe-viral, okukhona kubo i-hepatitis B (HBV)futhii-hepatitis C (HCV)yizinhlobo ezivame kakhulu ze-pathogenic. Unyaka ngamunye, isifo sokusha kwesibindi kohlobo sibangela ukufa kwabantu abangaphezu kwesigidi, okuyisibalo esidlula ngisho nenani labantu abafayoIngculazifuthiumalaleveva.Kodwa-ke, ngenxa yokungaqapheli kahle komphakathi, izinsiza zezokwelapha ezilinganiselwe, nokubandlululwa kwezenhlalo, iziguli eziningi ziyehluleka ukuthola ukuxilongwa nokwelashwa okufika ngesikhathi, okuholela ekusakazekeni okuqhubekayo kanye nokuwohloka kwalesi sifo.
Izinhlobo ze-Viral Hepatitis kanye Nokudluliselwa
Kunezinhlobo ezinhlanu eziyinhloko ze-viral hepatitis:
- I-Hepatitis A (HAV): kusakazwa ngokudla noma emanzini angcolile, ngokuvamile ukuzelapha kodwa kungaba yingozi ezimeni ezimbi kakhulu.
- I-Hepatitis B (HBV): Ukutheleleka ngegazi, umama ukuya enganeni noma ukuya ocansini, kungaholela ekuthelelekeni okungapheli futhi kungenye yezimbangela eziyinhloko zomdlavuza wesibindi.
- I-Hepatitis C (HCV): isakazwa kakhulu ngegazi (isb., imijovo engaphephile, ukumpontshelwa igazi, njll.), iningi lazo lizokhula libe yisifo sokusha kwesibindi kohlobo olungapheli.
- I-Hepatitis D (HDV): kuthelela abantu abane-hepatitis B kuphela futhi kungabhebhethekisa lesi sifo.
- I-Hepatitis E (HEV): efana ne-Hepatitis A. Isakazwa ngamanzi angcolile futhi abesifazane abakhulelwe basengozini enkulu yokutheleleka.
Kulokhu,i-hepatitis B no-C zikhathaza kakhulu ngoba zingaholela ekulimaleni kwesibindi isikhathi eside, kodwa isimo singalawulwa ngempumelelo ngokuhlolwa kusenesikhathi kanye nokwelashwa okujwayelekile.
I-hepatitis ivinjelwa futhi ilashwe kanjani?
- Ukugoma: I-Hepatitis B umgomo uyindlela ephumelela kakhulu yokuvimbela i-Hepatitis B. Zingaphezu kuka-85% izingane ezisanda kuzalwa emhlabeni wonke ezigonyiwe, kodwa amazinga okugoma abantu abadala kudingeka anyuswe. Imithi yokugoma iyatholakala futhi ye-Hepatitis A kanye ne-Hepatitis E, kodwa umuthi wokugomelaI-Hepatitis Cayikatholakali.
- Izindlela zokwelapha eziphephile: Gwema imijovo engaphephile, ukumpontshelwa igazi noma imidwebo yomzimba futhi uqinisekise ukuthi amathuluzi ezokwelapha avalelwe amagciwane.
- Ukuhlolwa kusenesikhathi: Amaqembu asengozini enkulu (isib. amalungu omndeni kaI-Hepatitis B/I-Hepatitis Ciziguli, izisebenzi zezempilo, abasebenzisi bezidakamizwa, njll.) kufanele zihlolwe njalo ukuze zihlonzwe futhi zelashwe kusenesikhathi.
- Ukwelashwa okujwayelekile: I-Hepatitis Bingalawulwa ngemithi elwa namagciwane, kuyilaphoI-Hepatitis Cvele inemithi yokwelapha ephumelela kakhulu (isb. Imithi elwa namagciwane eqondile ama-DAAs) enezinga lokwelapha elingaphezu kwama-95%.
Ukubaluleka Kosuku Lomhlaba Lwe-Hepatitis
I-World Hepatitis Day akulona nje usuku lokuqwashisa, kodwa futhi liyithuba lokuthatha isinyathelo emhlabeni jikelele.I-WHO izibekele umgomo wokuqeda isifo sokusha kwesibindi kohlobo lwegciwane ngo-2030, ngezinyathelo ezithile ezihlanganisa:
- Ukwenyuka kwamazinga okugoma
- Ukuqinisa umthethonqubo wokuphepha kwegazi
- Ukwandisa ukufinyelela ekuhlolweni nasekulashweni kwe-hepatitis
- Ukunciphisa ukucwaswa kwabantu abane-hepatitis
Njengabantu ngabanye, singakwazi:
✅ Funda ngesifo sokusha kwesibindi futhi ukhiphe imibono eyiphutha
✅ Thatha isinyathelo sokuhlola, ikakhulukazi labo abasengozini enkulu
✅ Vuma ukutshalwa kwezimali okukhulu ekuvimbeleni nasekulashweni kwesifo sokusha kwesibindi kukahulumeni nomphakathi
Isiphetho
I-Hepatitis ingase yesabe, kodwa iyavinjelwa futhi iyelapheka. Ngesikhathi soSuku Lomhlaba Lwesifo Sesibindi, masibambane ngezandla ukuze siqwashise, sigqugquzele ukuhlolwa, sithuthukise ukwelashwa, futhi sidlulele “kwikusasa Elingenalo Isifo Sesibindi”. Isibindi esinempilo siqala ekuvimbeleni!
I-Baysen Medicalihlale igxile kumasu okuxilonga ukuze kuthuthukiswe izinga lempilo. Senze izinkundla zobuchwepheshe ezi-5- i-Latex, igolide eli-colloidal, i-Fluorescence Immunochromatographic Assay, i-Molecular,Chemiluminescence Immunoassay.SinayoUkuhlolwa okusheshayo kwe-Hbsag , Ukuhlolwa okusheshayo kwe-HCV, I-Hbasg ne-HCV combo rapidt est, I-HIV, i-HCV, i-Syphilis ne-Hbsag combo test ukuhlolwa kusenesikhathi ukutheleleka nge-Hepatitis B no-C
Isikhathi sokuthumela: Jul-28-2025